Giáo sư Trần Văn Khê – người anh hùng nghệ thuật của hồn quê hương! Người đi từ thực tế rồi ngược dòng lịch sử nghiên cứu nghệ thuật của tiền nhân, người ghi lại cái hay cái đẹp, tinh túy từng bộ môn… Và, đâu chỉ là ngòi bút trên trang giấy rồi in thành sách! Tấm tình quê hương, hồn nghệ thuật dân tộc đã là máu, là xương, là da thịt, là hơi thở giáo sư!

Bước chân người đã lưu dấu từ khắp mọi miền quê dân dã đến thành thị rồi vươn xa ra thế giới, tiếng đàn tranh là bạn đồng hành réo rắc thiêng liêng nồng ắm chan hòa với thế giới rằng: Việt Nam tôi đó có hát ru, ca trù, hát quan họ từ quê hương Kinh Bắc, hát bài chòi từ dãi đất miền trung mặn mà vị biển, đàn ca tài tử ngọt ngào phù sa sóng Cửu Long miệt vườn và, Sài Thành có hát bội, có cải lương tuồng cổ!

Ôi! Có nặng lòng quê hương, hồn nghệ thuật dân tộc liền khúc ruột sinh ra mới da diết niềm thương nỗi nhớ trong trái tim người giáo sư cả đời luôn vi hồn nghệ thuật dân tộc đến thế! Trong những lần nói chuyện giáo sư có “nhắn nhủ lại các bạn trẻ rằng: bao nhiêu người nước ngoài sẽ tới chúng ta để thăm chúng ta, nhìn vào chúng ta, nhìn vào đất nước chúng ta thì không phải nhìn coi thanh niên Việt Nam bắt chước người ngoài hay như thế nào, không phải thanh niên Việt Nam hát Pop, hát Rock hay như thế nào mà tìm coi thanh niên Việt Nam có cái gì đặt biệt, đặc thù và có bản sắc dân tộc của thanh niên Việt Nam, thì do đó chúng tôi nghĩ khuyên các bạn là chơi thì chơi thế nhưng mà không nên quên rằng dân tộc Việt Nam có một nền âm nhạc, và có một nền văn hóa rất sâu sắc thì xin các bạn làm ơn tìm hiểu, có hiểu mới biết, có biết mới thương, có thương mới chịu khó học tập, có thương mới chịu khó luyện tập có thương mới chịu khó biểu diễn và trong người nghe có cả thanh niên đến nghe nữa thì chừng đó âm nhạc dân tộc, bản sắc văn hóa dân tộc và âm nhạc nghệ thuật dân tộc sẽ có một sinh lực mới có thể sống mạnh, sống trường tồn thì điều đó tôi xin các bạn nhớ như thế đó,...

...và đừng quên đừng tự ti mặc cảm, nước ngoài có những hoành tráng chúng ta có những tế nhị, nước ngoài có những bề ngoài rất hào nhoáng nhưng chúng ta có bề trong rất thăm thúy thì nên nhớ bao nhiêu đó rồi chừng đó các bạn nghĩ rồi các bạn sẽ làm thành công. Đồng thời, không phải người thanh niên đi lên sân khấu học rồi biểu diễn mà người thanh niên ở trong rạp hát cũng quan trọng, bởi vì người nước ngoài nhìn vào không phải nhìn trên sân khấu mà nhìn cả phía dưới coi khán giả như thế nào, nếu khán giả đi vô coi mà ngồi nói chuyện khác, ngồi ăn uống này kia … đó, cũng là một cách chúng ta nên nghĩ giữ lại thái độ của chúng ta để đặng cho khách nước ngoài nhìn vào chúng ta, thấy rằng trong đất nước chúng ta có một nếp văn minh trên sân khấu, trong cả rạp hát và cả đi đứng ngoài đường thì xin các bạn thanh niên nhớ rằng các bạn là điểm để cho bao nhiêu người nhìn và các bạn sẽ có thể là đại diện cho cả quốc gia”...

Xin mời đón đọc kỳ tiếp theo 

Vương Thoại Hồng